Đất và người Xứ Nghệ

Quỳ Hợp đón nhận bằng xếp hạng Di tích lịch sử cấp tỉnh Đền Mường Ham

17:25, 15/02/2024
Sáng 15/2 (tức 6 tháng Giêng), tại khu vực hang Pựt Pang thuộc xã Châu Cường, UBND huyện Quỳ Hợp đã tổ chức Lễ đón nhận bằng xếp hạng Di tích lịch sử cấp tỉnh Đền Mường Ham và Lễ hội Mường Ham năm 2024. 

Ngày 12/12/2023,UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành quyết định số 4125/QĐ-UBND về việc xếp hạng Đền Mường Ham là Di tích lịch sử cấp tỉnh.

Quỳ Hợp đón nhận bằng xếp hạng Di tích lịch sử cấp tỉnh Đền Mường Ham.
Quỳ Hợp đón nhận bằng xếp hạng Di tích lịch sử cấp tỉnh Đền Mường Ham.

Tương truyền, Mường Ham được Tạo Nọi là con trai duy nhất của Tạo Mường Tôn- từ huyện Quế Phong về lập nên, Mường Ham được hợp từ các mường Khủn Tinh  và Mường Ham, nay là các xã Châu Cường, Châu Quang huyện Quỳ Hợp tỉnh Nghệ An.

Rước Bằng công nhận Di tích lịch sử cấp tỉnh về Đền Mường Ham nơi thờ Tạo Nọi
Rước Bằng công nhận Di tích lịch sử cấp tỉnh về Đền Mường Ham nơi thờ Tạo Nọi

Trước đây lễ hội Mường Ham được gọi là lễ hội Thẳm Pựn Pang-Nang Ni. Xã Châu Cường đã khôi phục lại Đền Mường Ham để thờ và ghi nhớ công đức của Tạo Nọi.

Phần lễ gồm Khai quang, cúng lễ, dâng lễ và tạ lễ Tạo Mường, Tạo Nọi nhằm ôn lại công đức dựng bản lập mường
Phần lễ gồm Khai quang, cúng lễ, dâng lễ và tạ lễ Tạo Mường, Tạo Nọi nhằm ôn lại công đức dựng bản lập mường

Đền Mương Ham là đền thờ nhánh của đền Chín Gian thuộc huyện Quế Phong. Vì thế, không chỉ bà con người Thái ở Quỳ Hợp mà cả ở Quỳ Châu, Quế Phong cũng đến vui hội.

Đây là lễ hội đầu tiên trong năm mới theo phong tục tập quán của bà con dân tộc Thái miền Tây Nghệ An.

Thầy mo (áo đỏ) thực hiện nghi lễ cúng tại đền Mường Ham theo phong tục của người Thái.
Thầy mo (áo đỏ) thực hiện nghi lễ cúng tại đền Mường Ham theo phong tục của người Thái.

Phần lễ gồm Khai quang, cúng lễ, dâng lễ và tạ lễ Tạo Mường, Tạo Nọi nhằm ôn lại công đức dựng bản lập mường của các vị thần được thực hiện vào sáng mồng 5 tháng Giêng âm lịch, ngay sau đó là hội diễn nghệ thuật quần chúng. Sang mồng 6 diễn ra lễ rước Tạo Nọi về Đền và lễ khai hội.

Quang cảnh buổi lễ.
Biểu diễn văn nghệ tại buổi lễ.

Nằm trong khuôn khổ lễ hội có các hoạt động thi đấu các môn thể thao dân tộc và các sinh hoạt văn hoá cộng đồng như ném còn, bắn nỏ, khắc luống, nhảy sạp… thu hút hàng ngàn du khách về dự hội.

Vui hội khắc luống tại lễ hội.
Các Nọng sáo thích thú xích đu tại lễ hội Mường Ham.

Tại Lễ đón nhận bằng xếp hạng Di tích lịch sử cấp tỉnh Đền Mường Ham và Lễ hội Mường Ham năm 2024, nhân dân địa phương đã tưng bừng khai hội. Ngay sau lễ hội này sẽ là ngày khai hạ, người dân xuống đồng tăng gia sản xuất.

Phan Giang

Sự kiện liên quan

Xem thêm sự kiện